Müvekkillerinin haklarını en iyi şekilde savunan ve hukuki olarak her daim müvekkiline destek olan avukatların da sahip olduğu çok çeşitli hakları vardır. Bu haklar sayesinde adil yargılama ve adalete ulaşma konusunda emin adımlar atan avukatlar, bağımsız hareket edebilme özgürlüğüne de sahip olur.

Genel olarak sınıflandırılma yapılırsa avukatların sahip olduğu haklar şu başlıklar altında incelenebilir:

• Belgelerle ilgili haklar
• Avukatı koruyucu ve iradesine yönelik haklar
• Müdafinin yetkileri
• Parasal taleplere ilişkin haklar

Haklarının ve yükümlülüklerinin farkında olan avukatlar, sahip olduğu gücü fark ederek hukukun en iyi şekilde hayata geçirilmesine yardımcı olur. Hakların alınması ne kadar önemli ise kullanılması çok daha mühim bir konudur.

Belgelerle İlişkili Haklar

Avukatların görevlerini icra ederken fazla zaman kaybetmemesi adına belgelerle ilgili çeşitli hakları bulunur. Böylece savunma hakkını en iyi şekilde yerine getirme imkânı bulur. Bu tür haklara tebligat yapabilme hakkı örnek olarak verilebilir. Bu işlem avukata özel yöntemlerle karşı tarafa iletilir. Karşı tarafa yargı mercii aracılığıyla yapılan adli kâğıt ve belge tebliği, işlerin hızlanmasına imkân tanır.

Benzer bir durumdaysa dosya incelemenin yanı sıra dosyadan da örnek alma hakkı olur. Yargı tarafından bazı kurumlara avukata yardımcı olma yükümlülüğü getirilir. Bu sayede avukatın ihtiyacı olduğu belgeleri incelemesine ve aradığı bilgiye ulaşmasına sistem yardımcı olur.

Avukatı Koruyucu ve İradesine Yönelik Haklar

Türkiye’deki kanunlara göre sadece baroya kayıtlı olan avukatların yapmasına izin verilen işlemler vardır. Bu işlemler oldukça kapsamlıdır ve avukatların işlerini aksatmadan gerçekleştirebilmesi adına bu haklar büyük kolaylık sağlar.

Bu tür avukatlık hakları çok önemlidir. Genel olarak avukatlık mesleğini koruma amacıyla oluşturulan bu haklar, bir nevi ayrıcalıktır. Örneğin; bazı durumlarda duruşma esnasında avukat mesleğine yönelik saldırılarla karşı karşıya kalabilir. Bu tarz durumlarda ise avukat hem gerekçe göstererek hem de baroya bilgi vererek duruşmayı terk edebilir.

Müdafinin Yetkileri

Avukatın dikkat çekici haklarından biri de müdafinin yetkileri olur. Bunlar avukatın hayatını kolaylaştıran ve mesleki açıdan rahat hareket edebilmesini sağlayan haklardır. Kısaca bu haklar şu şekilde ifade edilebilir:

• Dosya inceleme yetkisi
• İşlemlerin bildirilmesini isteme yetkisi
• Hazır bulunma yetkisi
• Yakalanan ve tutuklanan sanıkla görüşme hakkı
• Kanun yollarına başvurma hakkı
• Doğrudan soru sorma yetkisi
• Görevini özgürlük içinde yapma yetkisi

Tüm bu haklar sayesinde avukat görevini hızlı ve eksiksiz şekilde yapma imkânı bulur.

Parasal Taleplere İlişkin Haklar

Avukatlık hizmetine karşılık talep edilen ücretle ilgili iki taraflı bir sözleşme imzalanır. Bu sözleşmede avukatın hukuki yardımının karşılığı olarak belirli bir meblağ ifade edilir. Bu meblağ müvekkil ve vekil arasında belirlenen miktar olur. Bu konuda yasalar bir üst sınır belirlemez. Sadece her yıl baro tarafından avukatlık ücretleri ile ilgili minimum ücretler duyurulur. Sözleşmede ifade edilen miktar bu avukatlık ücretlerinin aşağısında olamaz.

Sözleşmede belirlenen miktar sadece belirli bir dava üzerine olur. Aksi ifade edilmediği sürece avukatlık ücreti, sadece avukatın üzerine aldığı işle alakalıdır. Bu iş dışındaki davalar, iş takipleri, hukuki danışmanlıklar vs. sözleşmede ifade edilen parayla ilişkili değildir.